معرفی رشته مهندسی علوم آب
هدف این رشته استفاده از آب در کشاورزی است. بنابراین یک مهندس آب باید با آب و ویژگیهای آن، طریقه استحصال آب، طریقه انتقال آب به محل مصرف و طریقه مصرف آب آشنا باشد و برای تسلط به موارد فوق لازم است که از دانشهای دیگری از قبیل زمینشناسی، هواشناسی، خاکشناسی، گیاهشناسی، طراحی و ساخت تأسیسات آبی و مکانیزم مصرف آب توسط خاک و گیاه اطلاع داشته باشد. به عبارت دیگر این گرایش ، علم آب و خاک است و دانشجویان درباره نحوه رساندن آب تا مزرعه توسط کانالها یا لولههای انتقال آب و شبکههای توزیع آب در زمین زراعی، تأمین نیاز محصولات زراعتی و باغی با روشهای مختلف آبیاری، خارج ساختن آبهای اضافی از پیرامون ریشه به منظور تنفس ریشه گیاه توسط شبکههای زهکشی و احداث سدهای انحرافی و خاکی برای آبیاریِ کشاورزی آموزش میبینند.
موقعیت شغلی در ایران
در کشور ما کشاورزی محور توسعه شناخته شده است و محور کشاورزی نیز آب است. پس باید در این زمینه سرمایهگذاری کنیم. هر چند که در زمینه منابع آب سرمایهگذاری بسیاری خوبی شده است و این سرمایه گذاری ادامه نیز دارد تا جایی که به جرأت میتوانیم بگوییم که اگر زمانی در مملکتمان پولی برای راهسازی نداشته باشیم، حتماً پولی برای استحصال و توزیع آب کنار خواهیم گذاشت. بنابراین فارغالتحصیلان این رشته بازار کار خوبی دارند و در آینده بازار کار آنها بهتر نیز خواهد شد. در حال حاضر نیز فارغالتحصیلان این رشته در بخش خصوصی، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، مهندسین مشاور آب و خاک، پیمانکاریهای مختلف و شیلات زمینه کاری دارند. برای مثال در بخش شیلات، طراحی استخر برای پرورش ماهی در حیطه کار مهندسین آب است
زمینههای اشتغال مربوط به رشته مهندسی آب بسیار زیاد و متنوع میباشد. فارغالتحصیلان رشته مهندسی آب با توجه به علاقه و مهارت خود، توانائی اشتغال در زمینههای طراحی خطوط انتقال آب، طراحی سازههای آبی، طراحی سیستمهای آبیاری سطحی، طراحی سیستمهای آبیاری تحت فشار، طراحی سیستمهای زهکشی، هیدرولوژی، سیستم پمپاژ و ایستگاه پمپاژ و … را به عنوان پیمانکار، مشاور و یا ناظر خواهند داشت. در مقطع کارشناسی ارشد، در گرایش آبیاری و زهکشی بیشتر به زمینههای طراحی سیستمهای آبیاری، طراحی سیستمهای زهکشی، مدیریت و بهرهبرداری از آنها پرداخته میشود. در حال حاضر نيز فارغالتحصيلان اين رشته در بخش خصوصي، وزارت نيرو، وزارت جهاد كشاورزي، مهندسين مشاور آب و خاك، پيمانكاريهاي مختلف و شيلات زمينه كاري دارند.
گرایش مدیریت منابع آب
رشته ای که خیلی ها آن را بهترین و یا حالا باکلاس ترین گرایش ارشد رشته مهندسی آب می دانند! کارهای قبل از سد، کارهایی نظیر کشف منابع جدید آب، تأمین آب مورد نیاز و کارهایی از این قبیل، در حیطه کار مهندسین منابع آب خواهد بود. ایجاد سد و بندها نیز بیش تر در حیطه کار کارشناسان عمران خواهد بود، البته با همکاری کارشناسان دیگر. انتقال آب از سد و رساندن آن به سر مزرعه و در دسترس کشاورز قرار دادن، حال به وسیله کانال، لوله های انتقال آب و یا روش های دیگر در حیطه کار مهندسین سازه های آبی خواهد بود. توزیع آب در درون مزرعه با ایجاد انواع سیستم های آبی وظیفه ی مهندسین آبیاری و زهکشی خواهد بود، البته در کنار کار زهکشی که مهم ترین وظایف آنها خواهد بود.
درس مدیریت منابع آب
درس مدیریت منابع آب از دیرباز یکی از دروس میان رشته ای در رشته مهندسی آب بوده است. رشته ای که از محیط زیست حرف می زند، با محاسبات عددی کار می کند، از بهینه سازی استفاده می کند، با طبیعت ارتباط تنگاتنگی دارد، از علم سازه بهره می گیرد و خلاصه در یک کلام یک درس مدیریتی برای دانشجویان رشته مهندسی منابع آب به شمار می رود. درسی که نگاه مدیریتی و همه جانبه به منابع آب دارد. اگر این درس به خوبی تدریس شود یکی از دروس کارامد در رشته مهندسی آب خواهد بود که پیش نیاز بسیاری از دروس در مقاطع ارشد و دکتری می باشد. دروسی همچون تحلیل سیستم های منابع آب، بررسی عدم قطعیت در سامانه های منابع آب، بهینه سازی در منابع آب و … از جمله دروسی است که پایه آن درس مدیریت منابع آب می باشد